Dijitalleşmeyi temel alan altyapısıyla dikkat çeken Estonya, girişimciler için Avrupa’nın en cazip yatırım ortamlarından birini sunar. Girişimci dostu yasaları, güçlü ticaret politikaları ve teknoloji odaklı yaklaşımı sayesinde hem yeni kurulan işletmeler hem de uluslararası ölçekli yatırımlar için ideal bir merkezdir. Avrupa Birliği’ne üyeliğiyle birlikte sunduğu yasal güvenceler ve düşük bürokratik engeller, Estonya’yı küresel pazarlara açılmak isteyen girişimciler için stratejik bir konuma taşır. Bu içeriğimizde Estonya’da hangi tür şirketlerin kurulabileceğini, maliyet ve prosedürleri, vergi sistemiyle birlikte detaylıca öğrenebilirsiniz.
Estonya’da Şirket Kurmanın Avantajları
Estonya’nın dijitalleşme konusundaki vizyonu, şirket kurmak isteyen girişimcilere birçok avantaj sağlar:
1. EIC Hızlandırıcı Programı:
Avrupa İnovasyon Konseyi tarafından yürütülen bu program, teknoloji temelli projelere önemli destekler sunar. Ürün geliştirme, araştırma, yatırımcı bulma ve ticarileştirme süreçlerine yönelik finansal teşvikler içerir. Başarılı bir başvurunun ardından girişimciler hibe ve yatırım olanaklarından yararlanabilir.
2. Estonya Girişim Vizesi:
Yenilikçi ve ölçeklenebilir iş fikirleri olan girişimciler, Estonya’nın sunduğu startup vizesi ile ülkede yasal olarak iş kurma hakkına sahip olabilir. Bu vize, özellikle dijital hizmet üreten ve teknolojiye dayalı fikirlerin küresel pazara açılması için destekleyici bir kapıdır.
3. Güçlü Ekonomi ve Destekleyici İş Ortamı:
Estonya, Ar-Ge yatırımları, dijital altyapısı ve girişimcilik dostu politikaları sayesinde ekonomik olarak sağlam temellere sahiptir. TransferWise (Wise) ve Starship Technologies gibi dünyaca ünlü girişimler bu topraklarda yeşermiştir. Ayrıca düşük ofis kiraları ve yönetim giderleri, özellikle ilk aşamada maliyet avantajı sunar.
4. Hızlı ve Kolay Kurulum Süreci:
Şirket kurma işlemleri tamamen dijital ortamda, birkaç gün içinde tamamlanabilir. Estonya bu noktada bürokratik işlemleri minimuma indirerek büyük kolaylık sağlamaktadır.
5. Gelişmiş Dijital Altyapı ve e-Vatandaşlık:
Estonya, e-vatandaşlık sistemiyle girişimcilere kendi ülkelerinde bulunmadan şirket kurma ve yönetme imkânı tanır. e-İkamet (e-Residency) ile dijital imza, e-vergi ödeme, e-fatura kesme gibi işlemler online olarak yürütülebilir.
6. Avrupa Pazarına Açılan Kapı:
AB üyesi olması sayesinde Estonya’da kurulan bir şirket, Avrupa pazarına daha kolay entegre olur. Amazon, Etsy gibi global pazaryerlerinde satış yapma süreci de daha hızlı ilerler.
7. Modern Bankacılık Hizmetleri:
Estonya, dijital bankacılık çözümleriyle mali işlemlerinizi hızlı ve kolay yönetmenizi sağlar. e-banka hesapları, sanal POS çözümleri ve otomatik vergi sistemleri bu süreci destekler.
8. Vergi Avantajları:
Estonya, kâr vergisini yalnızca kâr dağıtımı yapıldığında tahsil eder. Bu sistem, şirketlerin gelirlerini yeniden yatırıma yönlendirmesini teşvik eder. Başlangıç aşamasındaki girişimler için büyük bir finansal esneklik sağlar.
9. Yabancı Yatırımcıya Eşit Muamele:
Estonya hukuk sisteminde yerli-yabancı ayrımı yapılmaksızın tüm girişimcilere eşit haklar sunulur. Bu da Estonya’nın yatırımcı dostu yaklaşımını pekiştirir.
Estonya’da Öne Çıkan İş Alanları
Girişimcilere geniş yelpazede fırsatlar sunan Estonya, özellikle şu sektörlerde hızlı gelişim göstermektedir:
- BT, Ar-Ge ve Yazılım: Estonya, bilgi teknolojileri ve yazılım geliştirme alanında güçlü bir ekosisteme sahiptir. Ülke, bu alanda yetişmiş insan kaynağı ve destekleyici devlet programları ile dikkat çeker.
- e-Ticaret: Dijital ödeme altyapısı sayesinde Estonya, e-ticaret için ideal bir merkezdir. Düşük operasyon maliyetleriyle çevrim içi mağazacılık yapmak mümkündür.
- Lojistik: İskandinav ve Baltık ülkeleriyle komşu olan Estonya, bölgesel lojistik ağlarının kilit noktalarındandır.
- Elektronik ve Mühendislik: Kaliteli mühendislik eğitimi ve teknik iş gücü sayesinde Estonya’da elektronik üretimi için uygun bir zemin bulunur.
- Gıda Endüstrisi: Modern tesisler, hijyen standartları ve Avrupa’ya olan ihracat kolaylığı sayesinde gıda üretimi ve paketleme faaliyetleri gelişmiştir.
- Web ve Grafik Tasarım: Estonya’da birçok yaratıcı ajans ve dijital stüdyo faaliyet göstermektedir. Web arayüzü tasarımı ve grafik içerik üretimi öne çıkar.
- Telekomünikasyon: Gelişmiş internet altyapısı sayesinde iletişim ve veri hizmetlerine yönelik çözümler yaygındır.
Estonya’da Şirket Kurmak İçin Gerekli Şartlar
Estonya’da şirket kuruluşu, fiziksel olarak ülkede bulunmayı gerektirmeden dijital ortamda tamamlanabilir. Başlıca adımlar şunlardır:
- Kullanılmamış bir şirket adı seçilmesi
- İş planı hazırlanması ve sermaye belirlenmesi
- Yönetim kurulu ve faaliyet alanının tanımlanması (EMTAK kodu)
- Şirket banka hesabının açılması ve yerel bir adres beyanı
- e-Residency başvurusu ve dijital kimlik edinilmesi
- Resmî kuruluş başvurusu ve faaliyet bildirimi
- Gerekli ruhsatların alınması ve vergi dairesine KDV mükellefi olarak kaydolunması
Belirli sektörlerde faaliyet gösterilecekse akreditasyon, ruhsat ve sigorta belgeleri de talep edilebilir.
Estonya’da Kurulabilecek Şirket Türleri
Estonya’da yatırım yapmayı planlayanlar için çeşitli şirket yapıları mevcuttur. Hedef ve sermaye durumuna göre şu türler arasından seçim yapılabilir:
- Anonim Şirket (AS): Minimum €25.000 sermaye ile kurulur, hissedarlar sorumluluk taşımaz. Halka açılabilir ve büyük yatırım projeleri için uygundur.
- Özel Limited Şirket (OÜ): En yaygın şirket türüdür. Tek kişiyle kurulabilir ve şahsi malvarlığı koruma altındadır.
- Halka Açık Limited Şirket: Hisseler pay defterine işlenir ve yatırımcılara açık yapıdadır.
- Genel Ortaklık Şirketi: İki veya daha fazla ortakla kurulur, karar alma süreçleri ortaklık sözleşmesiyle belirlenir.
- Sınırlı Ortaklık Şirketi: Bir tam sorumlu ortak ve bir sınırlı sorumlu ortakla faaliyet gösterir.
- Ticari Birlik (Ühistu): Üyeleri tarafından yönetilen, topluluk odaklı yapıdadır.
- Tek Mal Sahipliği (FIE): Yalnızca yerleşik girişimciler içindir, e-ikametle kurulamamaktadır.
- Yabancı Şube: Ana şirketin Estonya’daki uzantısı olarak çalışır, yükümlülük ana firmaya aittir.
Estonya’da Şirket Kurmak İçin Gerekli Belgeler
Başvuru sürecinde istenebilecek temel belgeler:
- Özgeçmiş (CV) veya LinkedIn profili
- Yüz fotoğrafı (biyometrik)
- Geçerli pasaport veya AB kimlik kartı
- Kredi veya banka kartı bilgisi (ödeme için)
- Şirket ana sözleşmesi
- Faaliyet planı ve varsa mesleki yeterlilik belgeleri
- Varsa sigorta veya akreditasyon evrakları
Estonya’da Şirket Kurmanın Maliyeti
Estonya, dijital altyapısıyla girişimcilere şirket kurma sürecini büyük ölçüde kolaylaştıran bir ortam sunar. Gerekli başvuruların ve ödemelerin çevrim içi olarak yapılabilmesi, süreci hem hızlı hem de pratik hâle getirir. Ancak bu işlemler sırasında ödenmesi gereken bazı yasal ücretler vardır. Bu ücretler, Estonya Devlet Ücretleri Yasası kapsamında belirlenmekte ve her yıl güncellenmektedir.
Özellikle anonim şirket (AS) kurulumlarında noter süreci zorunlu tutulur. Bu tür şirketlerde noter onayıyla yapılan tescil işlemleri, kurucuların sayısı ve sermaye miktarı gibi faktörlere göre değişkenlik gösteren bir ücretlendirmeye tabidir. Ayrıca noter işleminin uzaktan gerçekleştirilmesi durumunda (örneğin video konferans ile), Noterlik Kanunu’nun ilgili maddeleri doğrultusunda mevcut ücretlere ek olarak 20 € kadar bir dijital işlem farkı da alınır.
Şirket türüne bağlı olarak ödenecek kuruluş maliyetleri değişkenlik gösterebilir. Limited şirket (OÜ), anonim şirket (AS), şube ya da ortaklık gibi farklı yapılar için geçerli olan ücretler ve işlem adımları ayrı ayrı belirlenmiştir.
Genel olarak Estonya’da şirket kurarken karşılaşabileceğiniz temel maliyet kalemleri şunlardır:
e-Rezidans (İkamet) Başvuru Ücretleri | |
e-Rezidans Başvurusu | €150 |
e-Rezidans Nakliye | €0-20 |
Dijital Kimlik İçin Yeni PIN Kodu Sipariş Etme | €20 |
Şirket Kuruluş Kayıt Ücretleri | |
Özel Limited Şirket | €265 |
Yabancı Bir Şirketin Şubesi | €200 |
Tek Mal Sahibi | €20 |
Anonim Şirket | €200 |
Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluş | €30 |
Lisans ve Bildirim Ücretleri | |
İşletme Ruhsatının Verilmesi | Ücretler şirketin sektörüne göre değişir. |
Ekonomik Faaliyet Bildirimi | €10 |
Dijital Göçebe Vizesi Ücretleri | |
Kısa Süreli Vize (C Tipi) | €80 |
Uzun Süreli Vize (D Tipi) | €100 |