Finansal Terimler Sözlüğü
Finansal Terimler Sözlüğü

Finansal Terimler Sözlüğü

Finansal piyasaların karmaşık dünyasında başarılı olabilmek için, kullanılan terimleri ve kavramları doğru anlamak kritik öneme sahiptir. Bankacılıktan borsaya, yatırım araçlarından risk yönetimine kadar geniş bir yelpazeyi kapsayan finansal terimler, hem profesyoneller hem de bireysel yatırımcılar için vazgeçilmez bir bilgi kaynağıdır. Bu kapsamlı sözlük, finans dünyasının alfabesini oluşturan tüm önemli terimleri, açık ve anlaşılır bir dille açıklamayı hedeflemektedir. İşte sizler için hazırladığımız kapsamlı finansal terimler sözlüğü ve detaylı açıklamalar.

A

  • Açığa Satış (Short Selling): Sahip olunmayan menkul kıymetlerin satılması.
  • Aktif (Assets): Bir işletmenin sahip olduğu tüm varlıklar.
  • Arbitraj (Arbitrage): Farklı piyasalardaki fiyat farklarından kâr elde etme.
  • Alım Opsiyonu (Call Option): Belirli bir varlığı alma hakkı veren sözleşme.
  • Amortisman (Depreciation): Duran varlıkların değer kaybı.
  • Ara Dönem (Interim Period): İki raporlama dönemi arasındaki süre.
  • Arz (Supply): Piyasaya sunulan mal ve hizmet miktarı.
  • Aval (Guarantee): Kambiyo senedine verilen ödeme garantisi.
  • Akreditif (Letter of Credit): Uluslararası ticarette kullanılan ödeme yöntemi.
  • Ana Para (Principal): Borç alınan asıl miktar.

B

  • Borsa (Stock Exchange): Menkul kıymetlerin alınıp satıldığı organize piyasa.
  • Broker (Aracı Kurum): Alım-satım işlemlerine aracılık eden kurum.
  • Bedelsiz Sermaye Artırımı: Şirketin iç kaynaklarından yapılan sermaye artışı.
  • Birleşme (Merger): İki veya daha fazla şirketin tek şirket haline gelmesi.
  • Borçlanma Araçları: Tahvil, bono gibi borç senetleri.
  • Bono (Bond): Kısa vadeli borçlanma aracı.
  • Baz Puan (Basis Point): %0.01’lik değişimi ifade eden birim.
  • Bilanço (Balance Sheet): Varlık ve yükümlülükleri gösteren mali tablo.
  • Beta Katsayısı: Bir hissenin piyasa riskini ölçen değer.
  • Borsa Yatırım Fonu (ETF): Endeksleri takip eden yatırım fonu.

C-Ç

  • Cari Hesap: Günlük finansal işlemlerin kaydedildiği hesap
  • Cari Oran: Dönen varlıkların kısa vadeli borçlara oranı
  • Ciranta: Çek veya senedi ciro eden kişi
  • Çapraz Kur: İki para biriminin üçüncü bir para birimi üzerinden değeri
  • Çek: Ödeme emri içeren kıymetli evrak
  • Çeşitlendirme: Risk azaltmak için yatırımları farklı araçlara dağıtma
  • Çıpa: Ekonomik göstergelerin sabitlendiği referans değer
  • Çift Dipli Formasyon: Teknik analizde kullanılan bir grafik şekli
  • Ciro: Toplam satış geliri
  • Çıplak Pozisyon: Riskten korunmamış yatırım pozisyonu

D

  • Deflasyon: Fiyatlar genel seviyesinin düşmesi
  • Devalüasyon: Ulusal paranın değerinin düşürülmesi
  • Döviz: Yabancı para birimi
  • Düşük Pozisyon: Açığa satış pozisyonu
  • Defter Değeri: Varlıkların muhasebe değeri
  • Devir Hızı: Varlıkların kullanım etkinliği
  • Derecelendirme: Kredi değerliliği ölçümü
  • Dağıtılmayan Kâr: Şirkette bırakılan kazanç
  • Değişken Faiz: Piyasa koşullarına göre değişen faiz oranı
  • Duran Varlıklar: Uzun vadeli varlıklar

E

  • Enflasyon: Fiyatlar genel seviyesinin yükselmesi
  • Eurobond: Uluslararası tahviller
  • Endeks: Piyasa performansını ölçen gösterge
  • Emisyon: Menkul kıymet ihracı
  • Efektif: Nakit para
  • Emir: Alım-satım talimatı
  • Eskalasyon: Fiyat artış mekanizması
  • Ekonomik Değer: Bir varlığın gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değeri
  • Eldeki Nakit: Kullanılabilir para
  • Ex-dividend: Temettü hakkı olmadan işlem görme

F

  • Faiz: Paranın kullanım bedeli
  • Futures: Vadeli işlem sözleşmeleri
  • Faktoring: Alacak hakkının devri
  • Fibonacci: Teknik analizde kullanılan sayı dizisi
  • Fiyat/Kazanç Oranı (F/K): Hisse değerleme göstergesi
  • Foreks: Döviz piyasası
  • Fon: Kolektif yatırım aracı
  • Forward: İleri tarihli işlem sözleşmesi
  • Favök: Faaliyet kârı göstergesi
  • Finansal Kaldıraç: Borç kullanarak yatırım yapma

G

  • Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı: Gayrimenkul portföyü yöneten şirket
  • Gelir Tablosu: Kâr-zarar durumunu gösteren tablo
  • Gayrisafi Milli Hasıla: Toplam ekonomik üretim değeri
  • Gösterge Faiz: Referans faiz oranı
  • Getiri: Yatırımdan elde edilen kazanç
  • Günlük İşlem Limiti: Maksimum işlem miktarı
  • Geri Alım: Şirketin kendi hisselerini satın alması
  • Gecelik Faiz: 24 saatlik borçlanma faizi
  • Görünmez El: Piyasa mekanizması
  • Gişe: Banka şube işlemleri

H

  • Hedge: Riskten korunma işlemi
  • Hisse Senedi: Ortaklık belgesi
  • Halka Arz: Şirket hisselerinin borsada işlem görmesi
  • Hazine Bonosu: Devlet borçlanma aracı
  • Hacim: İşlem miktarı
  • Hesap: Finansal kayıt birimi
  • Havale: Para transferi
  • Harç: Resmi işlem bedeli
  • Hazine: Devlet mali yönetimi
  • Holding: Şirketler topluluğu

I-İ

  • İpotek: Gayrimenkul teminatlı kredi
  • İskonto: Erken ödeme indirimi
  • İflas: Borçların ödenememesi durumu
  • İç Verim Oranı: Yatırım kârlılık göstergesi
  • İtfa: Borcun geri ödenmesi
  • İştirak: Ortaklık payı
  • İhraç: Menkul kıymet çıkarma
  • İşlem Hacmi: Alım-satım miktarı
  • İkincil Piyasa: Mevcut menkul kıymetlerin işlem gördüğü piyasa
  • İmtiyazlı Hisse: Özel haklara sahip hisse senedi

K

  • Kâr Marjı: Kârın satışlara oranı
  • Komisyon: Aracılık ücreti
  • Konsolidasyon: Şirket birleşmesi
  • Kredi Notu: Borç ödeme kapasitesi göstergesi
  • Kısa Vadeli: Bir yıldan kısa süreli
  • Kaldıraç Oranı: Borç kullanım düzeyi
  • Karşılık: Risk için ayrılan tutar
  • Kupon: Tahvil faiz ödemesi
  • Kurumsal Yatırımcı: Profesyonel yatırım kuruluşu
  • Kotasyon: Borsada işlem görme

L

  • Likidite: Nakde dönüşebilme kolaylığı
  • Leasing: Finansal kiralama
  • Lot: Standart işlem birimi
  • Limit: İşlem sınırı
  • Likidasyon: Tasfiye süreci
  • LIBOR: Londra bankalararası faiz oranı
  • Long Pozisyon: Alış pozisyonu
  • Leverage: Kaldıraç etkisi
  • Lisans: Faaliyet izni
  • Lojistik Regresyon: Risk analiz yöntemi

M

  • Manipülasyon: Piyasayı yanıltıcı işlemler
  • Mevduat: Bankaya yatırılan para
  • Merkez Bankası: Para politikasını yürüten kurum
  • Mortgage: Konut kredisi
  • Marj: Kâr payı
  • Menkul Kıymet: Finansal varlık
  • Müşteri Temsilcisi: Finansal danışman
  • Mali Tablolar: Finansal raporlar
  • Masraf: İşlem gideri
  • Mutabakat: Hesap uyumu

N

  • Net Değer: Varlıklardan borçların çıkarılmış hali
  • Nakit Akışı: Para giriş çıkışları
  • Nominal Değer: İtibari değer
  • Net Kâr: Vergiler düşüldükten sonraki kâr
  • Net Bugünkü Değer: Gelecek nakit akışlarının şimdiki değeri
  • Nominal Faiz: İlan edilen faiz oranı
  • Nema: Faiz geliri
  • Negatif Özsermaye: Borçların varlıkları aşması
  • Nitelikli Yatırımcı: Profesyonel yatırımcı
  • Norm Kadro: Standart personel sayısı

O-Ö

  • Opsiyon: Alım/satım hakkı veren sözleşme
  • Öz Sermaye: Şirket sermayesi
  • Offshore: Yurt dışı finansal işlemler
  • Özel Sektör: Devlet dışı ekonomik birimler
  • Ödeme Emri: Transfer talimatı
  • Organize Piyasa: Düzenlenmiş piyasa
  • Ödenmiş Sermaye: Taahhüt edilmiş sermaye
  • Operasyonel Risk: İşletme riski
  • Özkaynak Kârlılığı: Sermaye getirisi
  • Otomatik Ödeme: Düzenli transfer

P

  • Portföy: Yatırım araçları koleksiyonu
  • Para Piyasası: Kısa vadeli fonların piyasası
  • Piyasa Değeri: Borsa değeri
  • Protokol: Anlaşma belgesi
  • Piyasa Yapıcı: Likidite sağlayan aracı kurum
  • Pozisyon: Yatırım durumu
  • Primli İhraç: Nominal değer üstü satış
  • Pazar Payı: Sektördeki etkinlik oranı
  • Provizyon: İşlem onayı
  • Plasman: Yatırım yerleşimi

R

  • Resesyon: Ekonomik daralma
  • Risk: Belirsizlik durumu
  • Reasürans: Yeniden sigortalama
  • ROE: Özkaynak kârlılığı
  • Rating: Kredi derecelendirme
  • Repo: Geri alma sözleşmesi
  • Rüçhan Hakkı: Yeni pay alma hakkı
  • Röper: Referans noktası
  • Regresyon: İstatistiksel analiz yöntemi
  • Reel Faiz: Enflasyondan arındırılmış faiz

S

  • Swap: Takas işlemi
  • Sermaye: Ana para
  • Stop Loss: Zarar durdurma emri
  • Senet: Borç belgesi
  • Spot Piyasa: Peşin piyasa
  • Serbest Fon: Esnek yatırım fonu
  • Spread: Alış-satış farkı
  • Satım Opsiyonu: Satma hakkı
  • Sendikasyon: Ortak kredi
  • Spekülatör: Risk alan yatırımcı

T

  • Tahvil: Borçlanma senedi
  • Takas: İşlem mutabakatı
  • Temettü: Kâr payı dağıtımı
  • Teminat: Güvence
  • Teknik Analiz: Fiyat hareketleri incelemesi
  • Temel Analiz: Şirket değerleme yöntemi
  • Transfer: Para aktarımı
  • TÜFE: Tüketici fiyat endeksi
  • Türev: Dayanak varlığa bağlı finansal araç
  • Tasarruf: Biriktirilen para

U-Ü

  • Uzun Pozisyon: Alım pozisyonu
  • Uluslararası Piyasa: Global piyasa
  • Ürün: Finansal enstrüman
  • Üretici Fiyatları: ÜFE
  • Uygunluk Testi: Risk profili belirleme
  • Uzlaşma: Anlaşma
  • Üye: Borsa aracı kurumu
  • Ücret: Hizmet bedeli
  • Üçüncül Piyasa: Tezgahüstü piyasa
  • Ulusal Pazar: Yerli piyasa

V-Y-Z

  • Volatilite: Oynaklık
  • Vade: Süre
  • Yatırım: Gelecek getiri beklentisiyle yapılan harcama
  • Yeni Pay Alma Hakkı: Rüçhan hakkı
  • Yüksek Frekanslı İşlem: Algoritma bazlı işlem
  • Zararda Pozisyon: Negatif getirili yatırım
  • Zorunlu Karşılık: Rezerv gereksinimi
  • Zamanaşımı: Hak düşürücü süre
  • Yönetim Kurulu: İdare heyeti
  • Varant: Türev ürün

Finansal terimlerin doğru anlaşılması ve kullanılması, yatırımcıların ve finansal piyasa katılımcılarının başarısı için kritik öneme sahiptir. Finansal terimler sözlüğü de bu noktada sizlere destek olmak için oluşturulmuştur.

Son güncelleme tarihi: 04.12.2024