Banka hesapları, finansal işlemlerin yürütülmesi ve bireylerin parasal ihtiyaçlarını karşılaması için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu hesapların açılması, bankalarla iletişime geçmeyi ve belirlenen kriterleri yerine getirmeyi gerektirir. Bankalar, hesap açma sürecinde oluşan operasyonel maliyetleri karşılamak adına müşterilerinden hesap işletim ücreti talep edebilir. Bu yazımızda, hesap işletim ücretinin ne anlama geldiğini, nasıl geri alınabileceğini ve hangi durumlarda bankaların bu ücreti talep etmediğini inceleyeceğiz. Aynı zamanda hesap işletim ücreti almayan bankalar ve bu ücretin ödenmemesi durumunda karşılaşılabilecek olası sonuçları da ele alacağız.
Hesap İşletim Ücreti Nedir?
Hesap işletim ücreti, bankaların vadesiz hesap sahibi müşterilerinden belirli periyotlarla tahsil ettiği bir masraf kalemidir. Bu ücret, aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak alınabilir. Hesap açılışı sırasında bankaların karşılaştığı maliyetler, sunulan hizmetler ve diğer giderler bu ücretle karşılanır. Vadesiz hesabında bakiye bulunan müşterilerden otomatik olarak tahsil edilen hesap işletim ücreti, bankaların sunduğu hizmetlerin devamlılığı açısından önemli bir unsurdur.
Bankalar, belirledikleri dönemlerde hesap işletim ücretini tahsil edebilir. Örneğin, bir banka bu ücreti altı aylık periyotlarla iki taksit halinde tahsil ederken, başka bir banka yılda yalnızca bir kez bu ücreti alabilir. Hesap işletim ücretine; ATM hizmetleri, banka kartı kullanımı, para transferleri, internet bankacılığı ve fiziki şube hizmetleri gibi kalemler dahil olabilir.
Hesap İşletim Ücreti Almayan Bankalar
Bazı bankalar, müşterilerinden hesap işletim ücreti talep etmemektedir. Hesap işletim ücreti almayan bankalar aşağıdaki gibidir:
- QNB Finansbank
- Yapı Kredi
- Garanti BBVA
- Enpara
- TEB
- CEPTETEB
- Kuveyt Türk Katılım Bankası
- Albaraka Türk Katılım Bankası
- Türkiye Finans Katılım Bankası
Hesap İşletim Ücreti Nasıl Geri Alınır?
Hesap işletim ücretinin iadesini talep etmek için müşterinin ilgili banka ile iletişime geçmesi gerekir. Bu talep; müşteri hizmetleri, internet bankacılığı, mobil uygulamalar veya banka şubeleri aracılığıyla iletilebilir. Ancak, ücret iadesinin yapılıp yapılmayacağı tamamen bankanın politikalarına bağlıdır. Başvuru yapmadan önce, tahsil edilen ücretin hangi döneme ait olduğunu öğrenmek önemlidir.
Eğer banka hesap işletim ücretini iade etmezse, dekont ile birlikte Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapılabilir. Ayrıca, maaş hesabından kesinti yapıldıysa e-Devlet üzerinden de başvuru süreci yürütülebilir.
Bankacılık yazılarını okumak için tıklayın!
Hangi Durumlarda Hesap İşletim Ücreti Alınmaz?
Bankalar, belirli müşteri grupları için hesap işletim ücretinden muafiyet sağlayabilir. Hesap işletim ücreti alınmayan durumlar şunlardır:
- Vadesiz altın hesapları
- Öğrenci statüsünde olan müşteriler (bazı bankalar)
- 25 yaş altı müşterilere ait hesaplar
- Maaş ödemesi anlaşması yapılan hesaplar
- Otomatik ödeme talimatı verilen hesaplar
- Düzenli kullanılan ticari hesaplar
- Birikimli mevduat hesapları
- Kredi yapılandırma borcunu düzenli ödeyen hesaplar
Hesap İşletim Ücreti Ödenmezse Ne Olur?
Hesap işletim ücretinin ödenmemesi durumunda bankalar çeşitli önlemler alabilir. Bu yaptırımlar, bankaya göre değişiklik gösterebilir ve şu şekilde sıralanabilir:
- Banka Uyarıları: Bankalar, müşterilerine hesap işletim ücretinin tahsil edilmediğini hatırlatan bildirimler gönderebilir.
- Hesaptan Otomatik Tahsilat: Vadesiz hesapta yeterli bakiye varsa, banka ücreti otomatik olarak çekebilir.
- Ek Ücret veya Faiz Uygulaması: Bazı bankalar, ödenmeyen hesap işletim ücretlerine gecikme faizi veya ek ücret ekleyebilir.
- Banka ile İlişkilerin Bozulması: Ödemeler yapılmadığında, müşterinin banka ile olan ilişkisi olumsuz etkilenebilir ve gelecekte yapılacak kredi başvuruları reddedilebilir.
Hesap İşletim Ücreti Yıllık mı?
Bu ücretin tahsil periyodu bankadan bankaya değişiklik göstermektedir. Kimi bankalar aylık ya da üç aylık tahsilat yaparken, bazıları altı aylık veya yıllık olarak tahsil edebilir. Bankalar, müşterileriyle yaptıkları anlaşmalar doğrultusunda bu tahsilat periyotlarını belirlerler.
Örneğin, Ziraat Bankası maaş hesapları üzerinden üç ayda bir hesap işletim ücreti tahsil etmektedir. Bu ücretler, Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarının sonunda çekilmektedir.
Hesapta Para Yoksa Hesap İşletim Ücreti Alınır mı?
Bankaların hesap işletim ücretini tahsil edebilmesi için hesapta yeterli bakiye bulunmalıdır. Ancak, bazı bankalar, hesabında yeterli para bulunmayan müşterilere eksi bakiye uygulayarak borçlandırabilir. Öte yandan, bazı bankalar belirli bir minimum bakiye şartı koyarak, hesapta belirlenen limitin altında para olması durumunda tahsilat yapmamaktadır.
Hesap işletim ücreti ödemek istemeyen müşteriler, maaş hesabı veya öğrenci hesabı açarak bu ücretten muaf olabilirler. Ayrıca, vadesiz hesap üzerinden otomatik ödeme talimatı verilmesi veya bankanın Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) katılım sağlanması da hesap işletim ücreti muafiyeti için bir seçenek olabilir.
Bankaların Aldığı Hesap İşletim Ücreti Yasal mı?
Son düzenlemelere göre, bankaların hesap işletim ücreti talep etmesi yasal değildir. Türkiye’de 2014 yılına kadar vadesiz hesap işletim ücreti alınabiliyordu ancak Danıştay tarafından alınan karar doğrultusunda bu uygulama kaldırılmıştır. 2015/1215 YD İtiraz No’lu karar ile bankaların hesap işletim ücreti tahsil etmesi yasaklanmıştır.
Bu karar doğrultusunda, bankalar artık vadesiz hesaplardan işletim ücreti talep edemez ve müşterilerden herhangi bir ek ödeme alamaz. Ancak, bazı bankalar çeşitli hizmetleri hesap işletim ücreti adı altında sunmaya devam edebilmektedir. Bu nedenle, müşterilerin hesap sözleşmelerini dikkatlice incelemesi ve gerektiğinde Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurması önerilmektedir.
